استخراج و اندازه گیری هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای(pahs) به روش کروماتوگرافی مایع و استخراج جذبی میله همزن (sbse) با استفاده از پلی پیرول اوراکسیدشده به عنوان یک جاذب جدید

به دلیل عوارض سرطان زایی و جهش زایی ترکیبات آروماتیک چند حلقه ای (pahs)، تعیین این ترکیبات در نمونه های محیطی، یک مسئله مهم تجزیه ای به شمار می رود. از آنجا که غلظت pahها در نمونه های آب اغلب بسیار کم است، لذا قبل از سنجش این ترکیبات، یک مرحله استخراج و تغلیظ ضروری می باشد. روش های متداول برای استخراج و تغلیظ این ترکیبات شامل استخراج مایع-مایع(lle) و استخراج فاز جامد(spe) می باشد که در هر دو روش از حلال های آلی استفاده می گردد. از طرف دیگر، میکرو استخراج فاز جامد(spme) و استخراج جذبی بوسیله میله همزن(sbse) روش هایی هستند که نیازی به استفاده از حلال های آلی ندارند. در روش spme، یک فیبر پوشش داده شده با لایه نازکی از یک ماده پلیمری برای استخراج آنالیت ها از انواع بافت ها از قبیل آب، خاک و نمونه های دیگر به کار برده می شود. سپس، آنالیت های استخراج شده در محفظه تزریق دستگاه کروماتوگرافی گازی واجذب حرارتی می شوند. در روش sbse، از یک میله همزن به جای فیبر spme استفاده می شود که حجم و ضخامت پوشش میله همزن نسبت به فیبر بیشتر می باشد. لذا، راندمان استخراج در روش sbse نسبت به روش spme بیشتر است. روش هایی که به طور گسترده برای آنالیز pahها استفاده شده است، تکنیک های کروماتوگرافی نظیر gc و hplc هستند. علیرغم حساسیت و گزینش پذیری بالای این تکنیک ها، استفاده مستقیم از آن ها برای تعیین آلاینده ها در غلظت های کم در نمونه های محیطی با ماتریکس پیچیده محدود می باشد. بنابراین، برای بالا بردن حساسیت و گزینش پذیری این روش ها، جهت اندازه گیری مقادیر کم pahها از نمونه های پیچیده، معمولاً یک مرحله آماده سازی نمونه قبل از عمل کروماتوگرافی انجام می گیرد. در کار حاضر، میله همزن پوشش داده شده با پلی پیرول اوراکسید شده جهت sbse تعدادی از pahها مورد استفاده قرار گرفت. در اینجا پلی پیرول طی یک مرحله و بدون استفاده از نمک های قلیایی(nacl) اوراکسید شد. تاکنون تمامی واکنش های اوراکسیداسیون پلی پیرول در دو مرحله و با استفاده از نمک nacl انجام شده اند. در این کار برای اولین بار واکنش اوراکسیداسیون در یک مرحله انجام گرفت. جهت تهیه پوشش پلی پیرول اوراکسید شده، از تکنیک الکتروپلیمریزاسیون پیرول استفاده شد. بدین ترتیب که از طریق اعمال پتانسیل 8/0 ولت به روش کولومتری با پتانسیل ثابت (cpc) به یک میله همزن قرار گرفته در محلول پیرول، اگزالیک اسید و فسفات سدیم به عنوان الکترولیت، فیلم پلی پیرول دوپ شده با آنیون فسفات، مستقیماً بر روی میله همزن الکتروسنتز شد. تهیه پوشش کاملاً تکرارپذیر بوده و دارای پایداری مکانیکی و حرارتی بسیار خوبی می باشد. میله پوشش داده شده جهت استخراج هفت pah مختلف از محیط آبی مورد استفاده قرار گرفت. در این کار از روش sbse و دستگاه hplc مجهز به آشکارساز uv استفاده شده است. اثر پارامترهای متعددی بر کارایی استخراج توسط پوشش تهیه شده مورد مطالعه قرار گرفت. این پارامترها شامل: پتانسیل، غلظت فسفات، غلظت مونومر پیرول، غلظت اگزالات، دمای استخراج، زمان استخراج، قدرت یونی، نوع حلال واجذبی، زمان واجذبی و حجم حلال می باشند. تحت شرایط بهینه، گستره خطی در مورد همه pahها به جز اسنفتیلن بینg/ml µ 1/0-0005/0 می باشد. در مورد اسنفتیلن، گستره خطی بینg/ml µ 1/0-001/0 تعیین گردید. حد تشخیص ترکیبات مطالعه شده بینng/ml 1-01/0 متغیر می باشد. حساسیت پوشش پلی پیرول اوراکسید شده در مقایسه با پوشش های پلی پیرول به کار برده شده در کارهای قبلی مطلوب تر می باشد، به نحوی که گستره خطی این روش بیشتر و حد تشخیص آن کمتر است. بازیابی pahهای مورد مطالعه از نمونه های آبی بین 106-81 درصد متغیر می باشد، به طوری که کمترین و بیشترین درصد بازیابی به ترتیب مربوط به نفتالن و فنانترن می باشد. استخراج pah ها بوسیله پوشش پلی پیرول اوراکسید شده از تکرارپذیری خوبی برخوردار است و انحراف استاندارد نسبی روش در مورد pahهای مختلف بین 9/11-4 درصد متغیر است. انحراف استاندارد نسبی پوشش های مختلف بین 8/18-2/5 درصد متغیر می باشد. به عنوان نمونه های حقیقی? نمونه های آب جمع آوری شده از منابع مختلف مورد ارزیابی قرار گرفتند. نمونه های آبی در این کار از پساب کارخانه زغال شویی زرند، آب تلمبه کشاورزی در اطراف کارخانه زغال شویی و آب آشامیدنی شهر کرمان تهیه شد. در تعدادی از این نمونه ها حضور برخی pahها تأیید شد.